Sensorische integratie
Is je kind overgevoelig of juist ongevoelig voor geluid, evenwicht, aanraking, smaak, geur, visuele prikkels? Beweegt hij erg druk of juist teruggetrokken? Heeft hij coördinatieproblemen? Dan is de kans aanwezig dat hij moeite heeft met de sensorische informatieverwerking.
Sensorische Informatieverwerking is het vermogen om informatie die via de zintuigen is binnengekomen (o.a. horen, voelen, evenwicht, ruiken), zodanig te gebruiken dat het mogelijk wordt om soepel te functioneren in het dagelijks leven. Een kind moet zich kunnen veilig voelen en zich aan kunnen passen aan de steeds wisselende omstandigheden.
Zintuigen ontvangen informatie van zowel binnen als buiten ons lichaam. Niet alleen de ogen, oren, reuk, smaak en tastzin doen dat. Belangrijk zijn ook de verborgen zintuigen; het evenwichtsorgaan en het gevoel vanuit de spieren en gewrichten.
Bij activiteiten gebruiken we verschillende zintuigen tegelijk. De informatie die vanuit de zintuigen binnenkomt, komt samen in het zenuwstelsel. Dit zorgt ervoor dat de informatie goed wordt verwerkt. Zo weten we steeds wat er in ons lichaam en in de omgeving aan de hand is en kunnen we daar adequaat op reageren.
Sensorische integratieproblemen (SI)
Bij sommige kinderen verloopt de verwerking van de informatie die vanuit de zintuigen binnenkomt niet zo soepel en vanzelfsprekend als het eigenlijk zou moeten. De zintuigen functioneren normaal maar de informatie vanuit die zintuigen wordt in de hersenen niet goed verwerkt. Deze kinderen nemen de informatie niet goed waar (rommelig, alles even sterk of gebrekkig) of ervaren prikkels sterker (overgevoelig) of juist minder sterk (ondergevoelig) dan hun leeftijdsgenootjes. Door deze sensomotorische- en modulatieproblemen wordt de binnenkomende informatie niet optimaal aan elkaar gekoppeld.
Kinderen met sensorische integratieproblemen willen graag wel soepel reageren op de buitenwereld maar ze kunnen het niet. Ze krijgen de informatie over de wereld anders binnen omdat hun zintuigen niet goed samenwerken. Dat heeft invloed op hun motoriek en/of gedrag. Het gevolg is vaak onbegrip vanuit de omgeving. Die snapt immers niet waarom het kind zo snel boos wordt, veel tegen iets aan stoot, bang is of niet goed luistert. Daarom is het belangrijk sensorische informatieproblemen te (h)erkennen zodat er hulp en begrip komt voor de hinder die het kind ondervindt.
Voorbeelden van problemen met sensorische informatieverwerking
- evenwicht: Het kind durft niet goed met de voeten van de vloer zoals bij leren fietsen of bij het schommelen. Of het kind zoekt juist veel beweging op en krijgt er niet genoeg van. Ook kan een kind niet veel willen bewegen omdat hij/zij zichzelf te laat opvangt omdat hij een val te laat waarneemt.
- aanraking: Het kind vindt het vervelend om aangeraakt te worden, gaat het uit de weg of reageert met afweer op harenwassen, tandenpoetsen, nieuwe kleding, en vindt lopen op blote voeten niet fijn. Of een kind raakt juist zelf alles aan, wil juist op blote voeten lopen, voelt niet dat hij vies is, stopt alles in zijn mond of vindt het heerlijk om met modder te spelen.
- diepe spieren- en lichaamsgevoel: Het kind beweegt houterig omdat hij zijn spieren en stand van zijn lichaamsdelen niet goed aanvoelt, hij/zij vermijdt bijvoorbeeld de speeltuin. Maar ook kan het zijn dat het kind juist veel hangt of tegen je aan leunt, zich juist veel laat vallen of ergens tegenaan loopt te duwen.
- zien: Het kind kan niet goed tegen fel licht, is graag in het donker of heeft moeite met aankijken. Of kan juist erg moeilijk onderscheid maken tussen voorwerpen, ook al is er sprake van kleurcontrast. Zoekt juist felle dingen op, of moet alle bewegingen in de kamer volgen.
- horen: Het kind kan overstuur raken van plotselinge of harde geluiden, wordt sterk afgeleid van omgevingsgeluiden waardoor concentreren lastig is. Maar het kan ook zijn dat het kind juist niet zijn naam reageert, juist houdt van lawaai maken, vreemde geluiden en drukte.
- ruiken: Het kind kan misselijk worden van bepaalde geuren of ze juist opzoekt door overal aan te ruiken.
- proeven: Het kind kan moeite hebben met de verschillende smaken (of structuren en temperaturen) van het eten, kan kokhalzen, houdt van extreem pittig voedsel of wil altijd hetzelfde eten of wil geen warm eten.
Aanpak bij vermoeden van SI problemen
Herkent u uw kind in de voorbeelden en/of heeft u vragen? Onze therapeuten Civile en Mariska zijn beide gespecialiseerd in het behandelen van kinderen met problemen in de sensorische integratie. U kunt ons altijd bellen voor advies of een afspraak. Wij onderzoeken en brengen in kaart of en van welke over- en ondergevoeligheden er sprake is bij uw kind. Daarna bekijken we de relatie daarvan met de motoriek en/of het gedrag. Vervolgens geven we meer uitleg over SI, adviezen en eventueel kan uw kind SI-therapie krijgen.